دریاچه بزنگان
دریاچه بزنگان با اسم انگلیسی bazangan lake در حالت جغرافیایی E6029 N3618 در استان خراسان رضوی واقع است . دریاچه بزنگان ( bazangan ) , در کناره روستای بزنگان , راس دهستان گل بی بی و روستایی از توابع بخش مرزداران شهرستان سرخس , استان خراسان رضوی است . و در مسافت 70 کیلومتری شهر سرخس جای‌دارد .
وسعت این دریاچه حدود ۸۰ هکتاراست و عمیق ترین نقطه آن ۱۲ متر بوده و عمق میانگین آن حدود 8 متر است .
به حیث اهمیت اکولوژیکی , این دریاچه از اوایل ده سال 1350 مورد اعتنا قرار گرفت و دستور حفاظت از این میدان طبیعی در فرمان فعالیت اداره حفاظت محیط زیست خراسان ضوی قرار داده شد و در سال 1386 بر پایه ی مصوبه شماره 275 در تاریخ 19 فروردین ماه سال 1385 شورای عالی حفاظت محیط زیست سرزمین تحت عنوان اثر طبیعی ملی مشخص و معلوم شد .
آب این دریاچه از بارندگی های هر ساله و چشمه های کوچک کناره و کف دریاچه تامین می شود . این دریاچه راءس رویش ماهی قزل آلا است .
ناحیه دارنده آب وهوای گرمسیری بوده و رتبه حرارت هوا در فصل تابستان به بیشتراز 30 رتبه و تراز آب دریاچه تا 24 رتبه سانتیگراد میزان گیری شده‌است .
برطبق یک کدام از تحیقیقات صورت گرفته , کلاً 65 مدل , وابسته به سه مجموعه فیتوپلانکتونی مشتمل بر 10 نوع سیانوفیسه , 18 دسته کلروفیسه و 37 دسته باسیلاریوفیسه شناسایی شد .
دریاچه بزنگان دارای ویژگیهای یگانه و از اهمیت علمی و تحقیقاتی بالایی شامل است که کلیه ساله در فصلهای پاییز و فصل‌زمستان و اوایل فصل بهار زیستگاه بسیار مناسبی جهت فصل‌زمستان گذرانی طیوران مهاجر آبزی و کنار آبزی می باشد . از بیشتراز پانصد دسته پرنده ساکن کشور‌ایران , 140 مدل آن در ناحیه تالاب بزنگان تماشا شده‌است .
دریاچه بزنگان زیستگاه کپورماهیان بویژه کپور معمولی ( Cyprinus carpio ) تواست و قزل آلای رنگین کمان ( Oncorhynchus mykiss ) هم از میانه ده سال پنجاه خورشیدی , در آن رهاسازی شد , همینطور یک سری اشکال مستقر هم در آن زیست می نمایند . در خرداد سال 1389 , هم حدود قریه هزار قطعه کودک ماهی سپید برای اولین دفعه درین دریاچه به وسیله شیلات رهاسازی شده‌است . مسابقات ماهیگیری هم هر از گهگاه با تحلیل اداره حفاظت از محیط زیست در‌این دریاچه برگزار میگردد .
به باور دانشمندان زمین شناس ساختار این دریاچه به دوران های دوم و سوم زمین شناسی میرسد و در اثر فعالیتهای تکنونیکی و کارداران کوهزایی صورت گرفته است .
ویژگیهای دریاچه
از ویژگیهای دریاچه تشکیل آن بر روی بنا ای آهکی مرتبط با دوران دوم زمین شناسی است که حاکی از عمر تولید آن میباشد و قیمت مطالعاتی قابل مراعات ای از حیث زمین شناسی و دیرینه شناسی و مطالعات تغییر و تحول و تحولات محیطی حیطه درگذشته به وجود آورده است . این اصلی ترین آبگیر ارگانیک استان خراسان رضوی خصوصیت آبهای دریایی را دارا میباشد و تراز دریاچه بخاطر بالابودن املاح آن هیچگاه یخ نمی بندد .
وجود طبقات گرمایی دریاچه را به سه زیستگاه با حالت و انواع زیستی متعدد تقسیم کرده است . این پدیده منظم گرمایی که عمدتاً در فصل‌تابستان در‌این دریاچه به چشم می خورد منجر میگردد در طول گرم شدن هوا و بالارفتن رتبه حرارت آب در فصل‌تابستان سه طبقه مشخص و معلوم گرمایی ساخت گردد که طبقه زیرین با حدود یک سوم گرمای تراز آب محیط قابل قبولی را جهت معاش ماهیان سرد آبی‌رنگ مهیا می‌کند .
دریاچه فعلا علیرغم نداشتن زیستگاه مطلوب پرنده ها آبزی سالیانه صاحب خانه دهها گونه پرنده مهاجر آبزی از گونه های اردکها , پلیکان , فلامینگو , قو میباشد . آنقوت و چنگر از پرندگانی میباشند که درین دریاچه تخم گذاری و زاد و ولد میکنند .
دریاچه از نگاه مواد غذایی خودکفا بوده و دوران الیگو تروفیک را پشت رمز گذاشته و در اولِ دوران ایو تروفیکی هست .
از لحاظ پوشش گیاهی در دریاچه جلبکهای قهوه ای و در سواحل آن گز , پده , کلپوره , باریجه زیره سیاه و گیاهان یک ساله مثل گرامینه ها قابل بازدید است . از پرنده ها دریاچه می توان مرغابی , حواصیل , چنگر , آنقوت را اسم موفقیت .
از نظرلیمنولوژیکی و موقعیت اکولوژیکی , لب شور بودن آب دریاچه , طبقات گرمایی , رسوبگذاری ادوار پیشین و … ارزشهای مطالعاتی بخش اعظمی برای محققین مهیا کرده است .
مرحله دریاچه در قبل خیر چندان بدور بیش تر از دو برابر میزان فعلی بوده و رسوبگذاری شدید قسمتهای شمالی را لبریز و از دریاچه جدا کرده است که در جهت احیاء و سود وری سنجیده لازم است مجدداً احیاء گردد .
غار بزنگان
از جاذبه های ارگانیک در حدود بدین دریاچه غار بزنگان است که در شش کیلومتری جنوب غربی روستای بزنگان واقع شده و عمر آن به نظر اثر ها بدست آمده به پیش از به دنیا آمدن بر میگردد .
